Koffieland Colombia
Colombia hoort net als Brazilië tot de belangrijkste exportlanden in de koffiebranche. Waarom de arabicaboon zich in de Colombiaanse bergen zo thuisvoelt en welke rol een man met snor en een glimlachende ezelin spelen in het succesverhaal van de koffie uit Colombia.
Sinds het einde van de 19e eeuw is koffie een van de belangrijkste exportproducten van Colombia. Hij speelt bij de economische groei van het land een centrale rol. In de drie bergketens die het land telt wordt uitsluitend arabicakoffie verbouwd, en dat op tot wel 2.300 meter boven zeeniveau! Het grootste gedeelte van de Colombiaanse groene koffie wordt verscheept vanuit Buenaventura en bereikt Europa via het Panamakanaal.
Veelzijdigheid en kwaliteit: de troeven van Colombia
Arabicaplanten zijn uiterst gevoelig en voelen zich het beste thuis in een mild, evenwichtig klimaat. Het liefste groeien ze in hooggelegen streken. De berggebieden van Colombia zijn voor arabicasoorten een waar paradijs. De bodemomstandigheden verschillen van regio tot regio. Bovendien heerst in elk gebied een ander microklimaat. Door de invloed van deze factoren gedijen in Colombia koffiesoorten met een totaal verschillend smaakprofiel. Sommige soorten hebben nootachtige chocoladenuances, andere smaken juist weer bloemig-fruitig. Deze rijkdom aan speciale koffiesoorten is een van de sterkste troeven die Colombia tegen zijn medespelers in handen heeft.
In veel gebieden dragen de koffiestruiken tegelijkertijd bloemen en groene en rode bessen. Dat is uitsluitend mogelijk in een stabiel klimaat met regelmatige regenval. Sommige koffiesoorten kunnen dan ook twee keer per jaar worden geoogst. Voor de boeren betekent dat weliswaar meer werk, maar ook een regelmatig inkomen en dus ook extra zekerheid.
Huila en zijn fruitige bonen
Een van de belangrijkste en hoogstgelegen teeltgebieden is het departement Huila in het zuidwesten van Colombia. Hier komen ook de arabicabonen van onze Single Origin Café Royal Colombia vandaan. Typerend voor koffie uit deze regio is de uiterst complexe smaak met een fruitig-fris zuurtje.
De koffie wordt hier hoofdzakelijk door kleine boeren verbouwd. Ondanks de bescheiden afmetingen van de plantages beschikken de meeste boeren zelf over een kleine verwerkingsinstallatie, waarin de arabicabessen nat worden bewerkt. Dankzij de ideale klimatologische omstandigheden, de voedselrijke grond en de ondersteuning door de Federación Nacional de Cafeteros de Colombia (FNC) groeit hier de allerbeste hooglandkoffie.
FNC – samen staan we sterker
In 1927 verenigden diverse koffieboeren zich door de oprichting van de FNC, de Federación Nacional de Cafeteros de Colombia. Het doel was en is nog steeds de verbetering van de levensomstandigheden van de koffieboeren. Vandaag de dag telt de non-profitorganisatie ongeveer een half miljoen leden, voornamelijk kleine boeren. De FNC legt de nadruk onder meer op duurzame teelt en een verdere verbetering van de kwaliteit van de koffie. Om dit te bereiken investeert de federatie veel in onderzoek en ontwikkeling van nieuwe technologie.
UTZ: nuttige tips voor groentjes en oude rotten
Een UTZ-certificering biedt zowel nieuwelingen als mensen die al wat langer meelopen in de koffieteelt enorme voordelen. Koffie-youngsters profiteren van de huidige kennis en produceren van meet af aan duurzame en kwalitatief hoogstaande koffie. Maar ook de oude rotten in het koffievak nemen de tips dankbaar ter harte. Tenslotte ben je ook boven de 60 niet te oud om te leren. De regelmatige controles ervoor dat de boeren een vinger aan de pols houden en zich steeds blijven verbeteren.
Dankzij de certificering zijn de boeren onderling veel beter georganiseerd. Zo worden meerdere boeren ingedeeld in groepen die zich samen voor het transport zorgen. In een speciaal voertuig dat ze gezamenlijk hebben geleased komt de ruwe koffie veilig in het dal aan.
Juan Valdez en zijn Conchita
De Colombianen hadden al vroeg in de gaten dat naast een hoogwaardig product ook marketing belangrijk is voor het economische succes van een exportartikel. Zo riep de FNC in 1959 Juan Valdez in het leven. Juan is een fictieve Colombiaanse boer die symbool staat voor echte, hoogwaardige Colombiaanse koffie. Hij is een typische verschijning: met hoed en karakteristieke snor, die ook na al die jaren nog steeds diepzwart zijn bovenlip siert. Steevast aan zijn zijde heeft hij zijn tevreden glimlachende ezelin Conchita – ook zij is tijdloos mooi. Dat moet haast wel aan de Colombiaanse berglucht liggen.
In 2002 werd in de hoofdstad Bogotá het eerste Juan Valdez Café geopend. Het is de enige horecaketen ter wereld die in het bezit is van koffieboeren. Omdat ze werd opgericht door de FNC profiteren alle leden automatisch mee van de opbrengst. Intussen zijn de Juan Valdez Cafés niet alleen in alle belangrijke steden in Colombia gevestigd, maar ook in Washington en New York. Via de webwinkel is de koffie ook verkrijgbaar in China, in de VS en in Europa.
Rondje achtbaan met happy end?
De Colombiaanse koffieboeren hebben de afgelopen decennia hoogte- en dieptepunten doorgemaakt. In de jaren negentig was sprake van aanzienlijk teruglopende oogsten, vanwege de sterk ontwikkelde eetlust van de koffiebessenboorder, een kever die de bonen aanvrat, en door de nieuwe aanplant van grote teeltgebieden. Later kregen de planten te kampen met schimmelvorming door de koffieroest. En nog altijd vormt ook de klimaatverandering een uitdaging die moet worden aangepakt: langere droge periodes en uitzonderlijk veel neerslag in het regenseizoen.
Om concurrerend te kunnen blijven kiest Colombia daarom steeds vaker voor de invoering van nieuwe koffiesoorten. Dat betekent enerzijds de aanplant van resistentere koffiesoorten, die bestand zijn tegen de veranderende klimatologische omstandigheden en die ook immuun zijn voor ongedierte. Anderzijds kiezen de Colombianen steeds vaker voor speciale koffiesoorten. Dat bereiken ze onder andere door onderzoek naar en inzet van nieuwe technologieën.
Colombia is op de goede weg. De uiteenlopende smaakprofielen en voortdurende verbetering van de kwaliteit van de koffiesoorten zorgen ervoor dat Juan Valdez en zijn Conchita ook in de toekomst kunnen blijven glimlachen. Net als wij, elke keer als we genieten van authentieke Colombiaanse koffie.